IN INI ILMU AMUN BAUGBUG SIN KAMAASAN NATUH NAKAUNA.

WAHDATUL WUJUD  IBAN WALDATUSH  SHUHUD

4

BISMILLAHIR RAHMANIR RAHEEM.

SALAM KASILASA PA BANGSA KU KALASAHAN

IKAW YA ALLAH IN TUPUT PUPUDJIHUN IBAN SASANGLITUN, TUPUT KAYMU KAMI MANGAYUH TABANG, IBAN HIDAYAT, IBAN KAAMPUNAN. MAGPATILIBUN KAMI KAYMU HA KATAN KANGIAN SIN GINHAWA NAMUH IBAN KAKAHINANG NAMUH. SUMAKSIH KAMI SIN IKAW IN MAPATUT SUMBAHUN TUNGGAL ISA-ISA HA JAT MU WAJIBAL WUJUD, IBAN SUMAKSIH KAMI SIN HI MUHAMMAD (SAW) DAAK DAING KAYMU AMUIN WAY NAGBATIH LAUL NAGPASAMPAY SIN DIYAAKAN MU. SALAWAT IBAN SALAM PA KATAN KANABIHAN IBAN KARASULAN, IBAN PA KATAN SAHABAT AMUIN TIMUNDAN HA SAHAYA SIN PAMANDUH SIN RASUL (SAW), PA MANGA AHLI MU IBAN PA KATAN UMMAT AMUIN SIMAMBAG SIN PALTAWAGAN MU..

MAHULI; MANGA KAKASIHAN KALASAHAN, NABASSA KU IN TUNGUD SIN ILMU' AMUIN NA POST SIN HAMBUUK TAYMANGHUD AMUIN LAUNG NIYA HA PASALAN SIN WAHDATUS SHUHUD IBAN WAHDATUL WUJUD..

LAUNG SIN HAMBUUK TAYMANGHUD::
"WAHDATUS SHUHUD kunu' in ILMU' piyasaplag sin MUHAMMAD (SAW) ha Taasan Hangin, WAHDATUL WUJUD kunu' sab in ILMU' piyaghindu' sin panubu' sin MUHAMMAD (SAW) di ha Babaan Hangin. Bunnal baha'? Unu baha' in pagbiddaan sin duwa ILMU' ini?"

MANJARI, MATAUD MANGA KATAYMANGHURAN NAGTATAGAD BANG HISIYU IN MAKA LILAY KANIYA INI, AUN DAING HA KAIBANAN NAGLILAY SIN PANGHATI NILA AMUIN NATUNGKAD SIN PANGADJI' NILA, HASABAB INI "AMPUN TABIYAH DAKUMAN MANGA KAKASIHAN, IN PASAL ILMU' PAGTUHAN (ILMU' TAWHEED) ILMU' TIBLUK LAUNG SIN KAMAASAN NATUH, MAHUNIT NATUH LILAYUN BANG WAYRUUN DALIL PANGAMDUSAN, IN MA'ANA SIN PAG-IYANUN KU DALIL AMUIN DALIL NAGMAKSUD SIN ILMU' INI, BUKUN DALIL AMUIN KAWAUN NATUH SADJA HALAUM QUR'AN ATAWA HADITH AMUIN HA KIRAHAN NATUH TUMUP NA HA ILMU' INI, HANGKAN MATAUD IN MAGKALAUNG HA PASALAN ILMU' SABAB SIN DALIL AMUIN PIYAG DALIL NILA DIH MAGKATUP IBAN SIN DIYALILAN, IBAN BUKUN MAKSUD SIN DALIL AMUIN PIYAG DALIL NILA.. DIHILAN TA KAMU HAMBUUK UPAMAHAN, IN INI BUKUN HAT SUYSUY SUMAGAWAH DIYUNGUG TUUD SIN MATA TAYNGA KU. AUN HAMBUUK NANGASUBU PA HAMBUUK NAG-GUGULAL HULUBALANG SIN ILMU' TIBLUK, IN PANGASUBU KANIYA BIHAINI: KAH TUWAN; UNU IN DALIL HA QUR'AN SIN PASALAN KALIMA (HUW) ((هو ?? HA PANGADJIH NILA AMUINI IN KALIMA MAHALGAH IBAN JIJIKILAN NILA. IN SAMBUNG SIN GURU KANIYA: MATAMPAL HALAUM QUR'AN LABI PA DAING SIN BULAN DAMLAG, UBUS AMPA NIYA BIYATBAT IN DALIL LAUNG NIYA " QUL HUWA ALLAHU AHAD" .
MANGA TAYMANGHUD!! UNU MAG ATAP BAHAH IN MAKSUD SIN ILMU' YAUN IBAN SIN DALIL PIYAGA-DALIL SIN GURU INI????
BANG NATUH BANDINGUN IN MANGA ILMU' AMUIN NAG-PANGSUT HA MASA BIHAYAUN (PUAS SIN RASUL IBAN SIN MANGA SAHABAT NIYA) NAHINANG IN QUR'AN IBAN HADITH BIYAH KAHANTANG GULAH ATAWA SUKAL IBAN PASULIG (TABIYAH DAKUMAN), HISIYU SIYU IN MABAYAH MAGPASARAP SIN ADDUN NIYA LAMURAN NIYA SUKAL IBAN PASULIG HASUPAYA MALINGKAT KITAUN IN BANG-BANG LIYUTUH NIYA, ADAPUN IN ADDUN AMUIN IYADDUN NIYA BUKUN AMUIN MAKSUD HIPA ADDUN KANIYA SIN AGAMA ISLAM..
IN ILMU' TAWHEED (ILMU' PAGTUHAN) MAGKAGUNAHAN KITA DALIL MAHUGUT DAING HA QUR'AN IBAN HADITH SARTAH AMUIN NALILAY SIN MANGA SAHABAT SIN RASUL IBAN SIN MANGA KAULAMAAN KAPANGANDULAN, SABAB IN ILMU' PAGTUHAN WAY MAKATUNGKAD SIN KASABUNNALAN NIYA AMURA IN ALLAHU TA'ALA, HA HAL INI MAGKALAGIHAN ALIM MAPANTUK IBAN KAPANGANDULAN SIN IN ILMU' INI TANTU AMUNA TUUD IN PIYANGHINDUH SIN RASUL (SAW) IBAN LIMATUN PA MANGA SAHABAT NIYA AMUIN NALUKAT KIYAPANGADJIAN SIN MANGA ULAMA' KAPANGADULAN MAGPASAMPAY SIN ILMU' SABUNNAL DAING HA TUHAN MAHA ASSA.

HISUHUD NAMUH PA ALLAH IBAN HA TIYUH-TIYUH PANGHATI HIPASAMPAY NAMUH IN KAWAJIBAN AMUIN NALILAY SIN MANGA ULAMA' KAPANGANDULAN ( ثقات)..

Muna mabayah namuh lilayun in Kalima Wahdatus Shuhud:
In Kalima ini wayruun kabakan natuh halaum sin Hadith sin Rasul (saw) amuin piyakay niya in kalima ini, hambuuk ini ISTILAHAAT (Term, expression) piyakay sin manga Sufism puas na sin manga Sahabat sin Rasul (saw), nah, hatiniya bukun bunnal in bissara amuin in piyasampay sin Rasul (saw) ha taasan hangin amuna in ilmu' Wahdatus Shuhud (tabiyah hanggatus tabiyah). In kalima ini hambuuk TERM piyakay hi Imam Al-Ghazali ha THEORY niya.
Hika ruwa: Kalima Wahdatul Wujud:
In kalima ini amuna in guwah daing ha THEORY hi Shiekh Muhiuddin ibn Arabi hambuuk Shiekh sin Sufiyya. Ha masa niya iban sin kitab amuin piyasaplag niya in Ilmu' ini mataud daing ha manga ulama' Ahlus Sunna wal Jama'ah nag-ingkar (simulang) sin Ilmu' ini sabab sin mangdahi pa kakupulan. Hi Ibn Arabi piyag-anak ha Andalus (Morocco) tahun 1164 A.D. nawapat siya ha Damascus, Syria Tahun 1240 A.D. ha lungan Salihiyya sampay bihaun yaun in QUBBA niya iban Masjid ngiyanan Jami' As-Shiekh Muhiuddin Ibn Arabie, pag bisitahun sin manga tao karnah kumawah barakat ha panghati nila.

Ma'na iban Maksud sin duwa Kalima ini:
Apabila mamung in Sufi "" WAY KAKITAAN KU HANGSULAG UNU-UNU MALAINGKAN AMURA IN TUHAN ALLAH"" nah in hal niya yan halaum sin Wahdatus Shuhud, hatiniya: niyapihan niya in sabarang maujud halaum sin wujud malaingkan amura in Wajibal Wujud. Ha hambuuk pa bissara " WAYRUUN MAUJUD HALAUM SIN WUJUD INI AMURA IN JAT WAJIBAL WUJUD"" amuna ini in pagbahasahun nila " ALFANA-U FILLAH "
Pasawahun ta kaniyu in Ma'ana sin Fana-u Fillah. Siya na in kakitaan mu atawa kasaksian sin pananaman sin sabarang anggawtah mu in kabasaran sin Allahu Ta'ala iban malanyap kaw daing ha Alam ini amura in kakitaan mu in katunggal sin Allahu Ta'ala " Laysa kamithlihi shayh" way sabanding niya hangsulag unu-unu. Atawa biyah sin mamung kaw: Tunggal ha pangatud/Ma'arifat ku in Allahu Ta'ala wayruun hangsulag unu-unu saltah niya. Daing ha manga malingkat upamahan amuin piyag-upama sin manga SUFI biyah sin kissa kan Qais iban kan Laila ha waktu hi Qais naglawag kan Laila sin yaun niya iyaalup, nangasubu siya laung niya haununa hi Laila?? Laung hi Laila; aku nasa ini hi Laila. Hatiniya: kiyalupahan niya in ginhawa baran niya ha waktu siya nag-aalup kan Laila.

Nah, apabila mamung in Sufi "" WAY KAKITAAN KU HANGSULAG UNU-UNU MALAINGKAN KAKITAAN KU IN TUHAN DUUN KANIYA"" in hal niya halum sin Wahdatul Wujud. Hatiniya; yaun in tuhan ha katan unu-unu maujud, Ma'ana niya naghahambuuk in tuhan iban sin piyapanjari niya, amuna ini in pagbahasahun nila : MAN 'ARAFAL HAQQ SAHIDAHU FI KULLI SHA'IH " Hisiyu siyu in kaingatan niya in kasabunnalan sin tuhan niya kakitaan niya in tuhan saltah ha katan unu-unu. In panawheed ini landuh makapiligru hangkan kiyupur sin manga kaulamaan in hi Ibn Arabi ha Theory niya ini.

Bihaun lilayun ta isab bang kahnu naaun in manga ilmu' ini;

(1) Muna-muna lilayun ta in ilmu' pag-nganan AL-ITTIHAD (Unity) hatiniya: himambuuk in Jat sin Nagpapanjari pa Jat sin Piyapanjari sampay nahinang sila hambuuk da Jat. In panagnaan sin Aqeeda ini daing ha Nasarah (Kristiyanismo), pasal amu-ini in Ugat sin panawheed nila, laung nila: in Tuhan iban sin Ispirit simud pa ginhawa hi Nabi Isa (A.S.), hangkan laung nila in tuw (3) nahinang hambuuk adapun in kariasali sin hambuuk yaun tuw (3). Nah, amuini isab in nalukat sin manga kaibanan tumpukan sin manga Muslim biyah na sin kaibanan tasawwuf iban sin kaibanan Shi'a amuin tumpukan sin manga Ismaeliyyah, ha pangikat nila, in Allahu Ta'ala himambuuk pa manga kaimaman nila, hangkan in daawa nila in manga kaimaman nila Ma'suom, (paliharah daing ha dusa) biyah da hayan isab ha Aqeeda nila in Nyawa sin Rasul (saw) ha puas sin kamatay niya simud palaum baran hi Baginda Ali, ha puas ha kamatay hi Baginda Ali naglatun latun pa manga kaanak apuan niya.
Adapun in manga Sufi ha pangikat nila: apabila in hambuuk iypun dumagpak na pa puntukan sin pagtuhan, nah in siya yan sakaula ula himambuuk na pa tuhan, amuini in pag-iyanun nila " AL-ABIDU WAL MA'BUD WAHID" hatiniya: in iypun iban sin tag-iypun hambuuk da, amuini in pagtawagun Maqam Wahdatul Wahdah. Hangkan in kaibanan nila bang mabut na pa darajat ini dih na magsambahayang iban magpuasa karnah sin wayna siya kiyawajiban sabab sin dimagpak na in darajat niya pa pag Tuhan. In ilmu' ini nara sin manga Shi'a iban sin Sufi matun katuh pa Lupah Sug hangkan sambil bihaun aun daing ha manga ka Musliman dih mag sambahayang. In Ilmu' ini ilmu' kupur hilaw-hilawan sulang ha pami-at sin Qur'an iban Hadith, iban amuini in pagtawagun nila ha hambuuk term: AL HULUL. Hatiniya maglatun latun, biyah sin Aqeedah hi HALLAJ amuin laung niya: In halaum bulsa ku ini Allah. Ha jaman ini mataud in kiyapitnahan sin ilmu' niya sampay nag-iftah in kamatauran sin Ulama' sin tasawwuf hipa sumbayih siya.
(2) Hika ruwa: Wahdatul Wujud; biyah na sin agi in ini Theory hi Ibn Arabi, pagka in Theory hi Hallaj amuin ALHULUL iban AL-ITTIHAD wayra limugay sabab sin piyasumbaih siya sin kamatauran Ulama' sabab sin mangdahi pa kakupuran in ilmu' niya ini, nah gimuwah isab hi ibn Arabi nagdara sin ilmu' WAHDATUL WUJUD, ha papanaw hi Ibn Arabi: pagka ha talian niya mustahil magmislah in Jat (ginhawa) sin duwa piyapanjari labi awla tuud mustahil magmislah in Jat sin piyapanjari iban sin nagpapanjari, nah piyalling niya in parakalah ini pa Theory niya amuna in WAHDATUL WUJUD saltah laung niya: in لا إله إلا الله in ma'ana niya: wayruun Maujud (mattan in Aun niya) malaingkan Allah, wayruun hambuuk unu-unu Maujud halaum sin Wujud malaingkan Allah. Sumagawah laung niya: dih mu kananaman atawa kahatihan in parkalah ini buwat malaingkan subay kaw sumampay pa Maqam Adh-Dhawq ذوق nah di ha-ini maparasahan mu iban tumarrang ha Ma'rifat mu sin mattan ma'rifat, sah bang kaw dih dumagpak pa Maqam ini in pananaman mu aun pa Maujud ha Alam wujud dugaing daing ha Allah, ha sabab ini magtungkilang pa ha Ma'arifat mu in piyapanjari iban sin nagpapanjari, sah bang kaw dimagpak pa Maqam ini wayruun na piyag tingkahan sin Abid (iypun) iban sin Ma'bud (tag-ipun), ha papanaw niya ini; hi Fir'aun labi pa in darajat niya daing kan Nabi Musa (a.s) sabab hi Fir'aun dimagpak siya pa Darajat sin Wahdatul Wujud ha waktu siya namung أنا ربكم الأعلى " aku in Tuhan niyu sataas-taas" adapun hi Nabi Musa way siya dimagpak pa ilmu' ini, hangkan ha papanaw niya, in katan kabtangan sin Makhluk amuna in kabtangan sin Allah sabab wayruun piyagbiddan sin nagpapanjari iban sin piyapanjari ha panghati niya, daing pa ha manga kabtangan niya; apabila in manusiyah dumagpak pa maqam ini laung niya: Hisiyu pa in Sumbahun iban hisiyu pa in sumumba?. Sabab nagmislah in Jat sin Tuhan iban sin Iypun. in hal ini wayra piyagbiddaan iban sin papanaw hi Hallaj ha theory niya AL-ITTIHAD iban Al-Hulul, magpatilibun kitaniyu pa Allah daing ha kakupulan.

(3) Hika tuw amuna in WAHDATUS SUHUD, in ini nakatungkilang daing ha theory hi Ibn Arabi kay Hallaj, hi Imam Al-Ghazalie siya in nagpasaplag sin Ilmu' ini sabab in manga ilmu' amuin nasabbut ta kaina landuh matampal in kakupulan niya, bukun hat manga ulama' ahlul hadith in nangupur kaniya sampay na manga Ulama' sin tasawwuf nagkabtangan da sin pahalliun sin papanaw si duwa Shiekh ini. In maksud hi Imam Al-Ghazalie ha papanaw niya ini laung niya: " Ha najatu tantu tuud Mustahil ha akkal in mag mislah in Jat sin iypun iban sin tag-iypun ha katan tibayhuan" sumagawah laung Niya: dumagpak in hambuuk iypun pa mattan pag tuhan apabila masutsi in akkal pikilan niya iban sin hawa napsu niya mahinang na sawasah, sakali wayna kakitaan sin ma'rifat niya malaingkan amura in katunggal sin Allahu Ta'ala, nah, in manga makhluk misan pa kikitah niya Aun sumagawah in manga sila ini tumimbang da wayruun ha pangatud niya, nah, ha sabab ini wayruun na kabugaan niya iban wayruun na angutun iban hulat-hulatun niya iban wayruun na kananaman niya buwat malaingkat amura in katunggal iban kabasaran sin Tuhan niya. Ha ma'ana sin kabtangan hi Imam Al-Ghazalie; in Aun sin Allahu Ta'ala Aun sin Jat niya dih magkalanyap iban dih magka uway, wayruun panagnaan wayruun hinapusan, adapun in Aun sin makhluk aun nagpaaun kanila iban aun tubtuban sin aun nila iban aun panagnaan saltah dih kumakkal, hangkan laung niya tumimbang da wayruun sabab sin way ka kakkal niya. Nah, in papanaw ini aun tataymaun sin Sharah iban aun isab hisulak sin Sarah, adapun in tataymaun sin Sharah biyah na sin umatap ha hadith sin Rasul (saw) " Anta' budallaha kaannaka tarahu , Fain lam takun tarahu fainnahu yaraka" sumbahun mu in Tuhan in sakaula-ula kikitah mu siya, bang mu siya dih kakitaan tantu in ikaw kikitah niya" amuini in pag-iyanun Maqam Al- muraqabah " pagjaga". Adapun in hisulak sin Sharah amuna in lumabi daing ha yadtu.

Manga taymanghud, in manga parakalah ini subay natuh timbanngun ha timbangan sin Sharah amuin bang aun umatap ha sharah putun taniyu adapun in lumabi ha timbanngan sin Sharah subay natuh hibugit, laung hi Imam Malik: in katan Manusiyah (Ulama') aun puputun daing ha manga kabtangan niya iban aun daisab hisusulak, malaingkan amura in tagdapu sin kubol ini (Rasul (saw) in tataymaun in katan kabtangan niya.

Magdihil mayan kamu kamaapan banng upama aun masapla hapag salassay namuh.


SALAM KASILASA KANIYU KATAN.